METRYKA PROJEKTU

Nazwa projektu:
Studentification Entering Downtowns: Comparative Conversation on the Drivers, Actors and Outcomes of Downtown Student Housing in Montreal and Lodz
Studentyfikacja wkraczająca do śródmieścia: Konwersacja porównawcza na temat czynników, aktorów i konsekwencji rozprzestrzeniania się zakwaterowania studenckiego w śródmieściach Montrealu i Łodzi

ID projektu:
BPN/BEK/2024/1/00052

Okres realizacji:
01.09.2025 - 01.012.2026

Zespół:
dr Jakub Zasina (kierownik)
dr Nick Revington

Źródło finansowania:
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (Program im. Mieczysława Bekkera)

Budżet:
192 500,00 PLN

OPIS PROJEKTU

Upowszechnienie edukacji wyższej uruchomiło szereg następstw dla miast będących siedzibami uczelni. Przede wszystkim, zyskały one liczną grupę użytkowników – studentek i studentów. Badania z różnych zakątków świata pokazują, że zwiększenie populacji studenckich w miastach i wynikający z tego popyt mieszkaniowy uruchomiły z kolei nowe zjawisko przestrzenne – studentyfikację. Studentyfikacja (studentification) jest terminem opisującym koncentrację w przestrzeni miejskiej studentów zamieszkujących w zakwaterowaniu dostarczanym przez sektor prywatny oraz wielowymiarowe (gospodarcze, społeczne, fizyczne, kulturowe) przemiany zachodzące wskutek tejże koncentracji w poszczególnych dzielnicach miast. Rdzeniem badań prowadzonych nad studentyfikacją jest rynek zakwaterowania studenckiego oraz jego geograficzne oblicza.

Początkowo studentyfikacja była identyfikowana przede wszystkim w okolicach kampusów uczelnianych w mniejszych ośrodkach Wielkiej Brytanii. Z czasem grono miast, w których identyfikowano studentyfikację wokół kampusów, poszerzyło się o ośrodki z innych krajów Europy oraz z innych kontynentów. Najnowsze doniesienia wskazują jednak, że studenci coraz częściej są najemcami zakwaterowania oferowanego w śródmieściach, nieraz mimo ich wyraźnego oddalenia od kampusów. Zmienił się także rodzaj zakwaterowania użytkowanego przez studentów: coraz częściej są nimi nowobudowane apartamentowce, co-livingi oraz prywatne akademiki. Badania nad tymi zagadnieniami w kontekście śródmiejskim są jednak nadal inicjalne.

Niniejszy projekt skupia się zatem na eksploracji tej nowej, śródmiejskiej „mutacji” studentyfikacji na przykładzie dwóch miast: Łodzi w Polsce oraz Montrealu w Kanadzie. W obu pojawiły się niedawno nowe lokale i obiekty mieszkaniowe ukierunkowane na studentów-najemców. W Łodzi wiele mieszkań w śródmiejskich kamienicach przekształcono w zakwaterowanie studenckie. Uruchomiono też kilka dużych, prywatnych akademików (także poprzez przekształcenie obiektów poprzemysłowych). Z kolei w Montrealu najwyrazistszymi przykładami nowej „mutacji” studentyfikacji wydają się niegdysiejsze hotele i zabytkowe rezydencje przekształcone w luksusowe akademiki.

Mając to na uwadze, niniejszy projekt ukierunkowany jest na dostarczenie odpowiedzi na następujące pytania badawcze:

  • W jakim stopniu śródmiejska „mutacja” studentyfikacji różni się od wcześniejszych form studentyfikacji nie tylko pod względem geografii wewnątrzmiejskiej i typologii zabudowy, ale także pod względem czynników napędowych, aktorów (producentów i konsumentów) oraz konsekwencji (gospodarczych, społecznych, fizycznych, kulturowych)?
  • Jaka jest rola śródmiejskiej „mutacji” studentyfikacji dla trwającego, szerszego procesu restrukturyzacji śródmieść (inner-city restructuring)? A dokładniej, czy jest jej bliżej do rewitalizacji czy raczej do gentryfikacji (gentrification)?
  • Co natura tej nowej, śródmiejskiej „mutacji” studentyfikacji mówi o obecnym stanie studentyfikacji jako zjawiska, a także o współczesnej urbanizacji i życiu studenckim?

Projekt dostarczy odpowiedzi na te pytania wykorzystując ramy komparatywnych badań miejskich (comparative urbanism) i taktykę rozmowy porównawczej (comparative conversation) zastosowaną do Łodzi i Montrealu.

Projekt zatem empirycznie dokumentuje i interpretuje nowe formy zakwaterowania studenckiego, które pojawiły się w śródmieściach Łodzi i Montrealu, przez pryzmat teorii studentyfikacji oraz teorii pokrewnych (m.in. gentryfikacji, reurbanizacji). Jego ogólnym celem jest zrozumienie natury studentyfikacji w środowiskach śródmiejskich. Z kolei szczegółowymi celami projektu są:

  • Identyfikacja, klasyfikacja i charakterystyka nowych form śródmiejskiego zakwaterowania studenckiego;
  • Zrozumienie produkcji nowych form śródmiejskiego zakwaterowania studenckiego (sił napędowych tej produkcji, jej aktorów);
  • Zrozumienie konsumpcji nowych form śródmiejskiego zakwaterowania studenckiego (sił napędowych tej konsumpcji, jej aktorów i doświadczeń studentów związanych z życiem w śródmieściu);
  • Identyfikacja konsekwencji rozpowszechniania się nowych form zakwaterowania studenckiego dla śródmieść;
  • Zrozumienie powiązań między studentyfikacją a innymi zjawiskami zachodzącymi w śródmieściach.